Vereniging tot oprichting en instandhouding van hospitalen in China ten dienste der medische zending

Deze vereniging werd opgericht in 1896 en was gevestigd aan de Schiekade 182 te Rotterdam. Zij is een soort zusterorganisatie van de Zending der Nederduits Gereformeerde Kerk in Amerika door wie J.F. Otte werd uitgezonden naar China.

Tot dit comité voor het Nederlandse hospitaal behoren de heren: Dr. F. van Gheel Gildemeester, predikant te 's Gravenhage, dr. J.Ph. Hoedemaker, predikant te Amsterdam, G.P. Ittmann, Bezuidenhout te 'sGravenhage. ds. B. ten Kate, predikant te Rotterdam, J. van 't Lindenhout te Neerbosch, H.J. Koper te Hees bij Nijmegen, mr. J.P.A. Graag van Limburg Stirum te Oosterbeek, dr. H.M. van Nes, predikant te Rotterdam, dr. Schermers te Loosduinen en dr. Van Staveren te Rotterdam. Dit comité werd ter zijde gestaan door een comité van dames, die met de grootste ijver reeds begonnen met het vervaardigen van alles wat verder nodig was voor inrichting en meubilering van het hospitaal. ^[1])

De eerste twee artikelen uit de op deze vergadering vastgestelde statuten luidden:

"Art. 1. De Vereeniging tot oprichting en instandhouding van Hospitalen in China ten dienste der medische zending, gevestigd te Rotterdam, stelt zich ten doel een of meer Hospitalen in China op te richten en deze in bruikleen af te staan aan Kerken of Vereenigingen, die zendeling-artsen naar China zenden en wel in de eerste plaats een Vrouwenhospitaal te Amoy ten dienste van Dr. J.A. Otte, uitgezonden door 'the Board of Medical Missions of the Reformed Church in America'.

Art. 2. De grondslag der Vereeniging is de Heilige Schrift des Ouden en Nieuwen Verbonds, opgevat overeenkomstig de belijnisschriften van de Kerken der Hervorming."

De correspondentie met de Board werd eerst door Hoedemaker, later door Ittmann gevoerd (die 3 mei 1911 overleed), maar het echtpaar van Staveren deed het meeste werk, ook met het spreken, jaren lang, op de lichtbeelden-avonden, nadat Otte naar China was teruggekeerd. In Van 't Lindenhout had het comité een voorzitter, die verstand had van organisatie, veel mensenkennis bezat, en met zijn praktische blik en rijke ervaring wist, hoe het nodige geld te verzamelen. Een eigen orgaan, een China-cent, later een China-gulden en een Otte-penning werden achtereenvolgens ingesteld; helpsters in grote getale gevonden, naaikransen enz. opgericht; een gehele organisatie in het werk gesteld om de belangstelling levend te houden. Voorts drong hij er altijd op aan dat de verhouding tot den Board behoorlijk werd geregeld en vastgelegd; ook drong hij er op aan, hem en de arbeid in China in de gebeden te gedenken.

Vermeldenswaard is dat ook de schrijver J. Slauerhoff tijdens zijn verblijf in Amoy bevriend raakte met dokter Taeke Bosch, het toenmalige hoofd van het 'Hope and Wilhelmina Hospital' op het eiland Gulungsu. Het ziekenhuis behoorde toen reeds geheel tot de missie van de Reformed Church of America. Begin 1927 assisteerde Slauerhoff enige tijd in het ziekenhuis, "opgetrokken uit een aantal kolommen en afgedekt met ijzeren golfplaten", herinnert A. Schuilenburg zich. (Een radiotechnicus, die tijdens zijn werk voor de Java-China-Japan Lijn in contact kwam met Slauerhoff, die daar scheepsarts was.) De laatste droeg zijn gedicht 'Het eiland Kau Lung Seu' op 'Aan Dr. T. Bosch aan wal'. Na de bevrijding in 1949 werd het hospitaal genationaliseerd. Arie Pos ^[2]) zegt dat het er vervallen uitziet en zijn laatste jaren slijt als ziekenhuis voor tuberculosepatiënten uit Fujian. Slauerhoff leed aan dezelfde ziekte. Er zijn volgens Pos plannen voor een groot nieuw ziekenhuis en het oude zou binnenkort worden afgebroken. Dat het ziekenhuis er vervallen uitziet, kan ik, van wat ik gezien heb, niet zeggen. Wel is duidelijk, dat een vleugel totaal verbouwd is. Echter op hetzelfde fundament. De eerste steen uit 1898 is nog steeds zichtbaar met als titel: "Women's hospital". Van het standbeeld is slechts de sokkel over.